Beschikbaarheidsheuristiek is een mentale shortcut of cognitieve denkfout waarbij we de waarschijnlijkheid van een gebeurtenis of de frequentie van een gebeurtenis beoordelen op basis van hoe gemakkelijk we ons deze gebeurtenis kunnen herinneren of voorstellen. We kunnen dus de neiging hebben om de waarschijnlijkheid van gebeurtenissen te overschatten die gemakkelijk in ons geheugen opkomen en onderschatten wat minder gemakkelijk te herinneren is.

Bijvoorbeeld, als we veel nieuwsberichten over vliegtuigongelukken zien, kunnen we de neiging hebben om te denken dat het vliegen onveilig is, hoewel het eigenlijk een van de veiligste manieren van reizen is. Aan de andere kant, als we ons een gebeurtenis niet kunnen herinneren of moeilijk kunnen voorstellen, kunnen we de neiging hebben om te denken dat het onwaarschijnlijk is.

De beschikbaarheidsheuristiek kan ons denken en besluitvorming beïnvloeden en kan leiden tot verkeerde inschattingen en conclusies. Het is belangrijk om ons bewust te zijn van deze mentale shortcut en ons best te doen om ons oordeel te baseren op feiten en objectieve informatie, in plaats van alleen op de beschikbaarheid van informatie in ons geheugen.