Het identifiable victim effect, ook wel bekend als het identificeerbare slachtoffereffect, is een cognitieve bias waarbij mensen meer betrokkenheid tonen bij individuele personen of dieren die in nood verkeren en die ze persoonlijk kunnen identificeren, dan bij groepen mensen of anonieme personen die in dezelfde situatie verkeren.

Wanneer mensen geconfronteerd worden met een enkelvoudig en duidelijk identificeerbaar slachtoffer, kan dit een sterke emotionele reactie opwekken. Dit komt doordat mensen zich gemakkelijker kunnen inleven in het lijden van een individu dan in het lijden van een grote groep mensen of anonieme personen. Deze emotionele betrokkenheid kan leiden tot meer bereidheid om te helpen of te doneren.

Een voorbeeld van het identifiable victim effect is wanneer mensen meer geneigd zijn om geld te doneren aan een individueel kind dat een gezicht heeft in een advertentie, dan aan anonieme kinderen in een grotere groep die hetzelfde probleem hebben. Een ander voorbeeld is wanneer mensen meer geneigd zijn om dieren te redden die een naam hebben en een bepaald verhaal, dan om dieren te redden die anoniem zijn.

Hoewel het identifiable victim effect kan leiden tot meer hulp en donaties voor individuele slachtoffers, kan het ook leiden tot onrechtvaardige verdeling van middelen. Het is belangrijk om bewust te zijn van deze bias en om objectieve criteria te hanteren bij het nemen van beslissingen over hulpverlening en donaties.