Illusoire correlatie (Illusory correlation in het Engels) verwijst naar de waargenomen associatie tussen twee variabelen die in werkelijkheid niet gerelateerd zijn. Dit verschijnsel kan optreden wanneer mensen bepaalde overtuigingen hebben over de relatie tussen twee variabelen, of wanneer ze selectief letten op bepaalde informatie die hun overtuigingen bevestigt.

Een voorbeeld van illusoire correlatie is wanneer mensen geloven dat er een verband bestaat tussen het weer en hun stemming, zelfs als er geen wetenschappelijk bewijs is voor een dergelijke relatie. Mensen kunnen bijvoorbeeld denken dat ze zich altijd neerslachtig voelen op regenachtige dagen, terwijl ze zich misschien helemaal niet anders voelen dan op zonnige dagen.

Illusoire correlatie kan ook optreden in situaties waarin mensen bevooroordeelde of stereotiepe overtuigingen hebben over bepaalde groepen mensen. Bijvoorbeeld, als iemand een bepaald stereotype heeft over een bepaalde etnische groep, kunnen ze geneigd zijn om situaties te herinneren waarin mensen van die groep zich op een bepaalde manier gedroegen, zelfs als deze gebeurtenissen niet echt representatief zijn voor de groep als geheel.

Het fenomeen van illusoire correlatie kan leiden tot misvattingen en vooroordelen, en kan mensen ervan weerhouden om objectieve beslissingen te nemen op basis van nauwkeurige informatie. Het is belangrijk om bewust te zijn van dit verschijnsel en om kritisch te blijven kijken naar de informatie die we gebruiken om beslissingen te nemen.